Οι «μικροί» Πανιώνιοι του Λεκανοπεδίου (3)

Ο Πανιώνιος ή «Ελπίς» Ν. Ιωνίας

Την προπολεμική περίοδο η Νέα Ιωνία υπήρξε μια από τις προσφυγουπόλεις της Αθήνας, στις οποίες το ποδόσφαιρο αποτέλεσε ένα καταφύγιο της προσφυγικής νεολαίας. Από τις διάφορες γειτονιές της συνοικίας ξεπηδούσαν διάφορες εφήμερες ομάδες που αγωνίζονταν στις αλάνες που υπήρχαν στις αχανείς άχτιστες εκτάσεις της περιοχής. Κατά τη δεκαετία του ’30 οι ομάδες ήταν αρκετές και αγωνίζονταν στον όμιλο Νέας Ιωνίας του πρωταθλήματος ανεξαρτήτων σωματείων. Από αυτά τα σωματεία έπειτα από διαδοχικές συγχωνεύσεις ή διασπάσεις προέκυψαν οι μετέπειτα γνωστές επίσημες ομάδες που δρουν σήμερα ή έδρασαν παλιότερα στην πόλη: Ελευθερούπολη, Ένωσις Ν. Ιωνίας, Νεάπολη, Καλογρέζα, Σαφράμπολη, Ίκαρος, Όμιλος Φιλάθλων και Α.Ο.Ν. Ιωνίας. Η παλιότερη ποδοσφαιρική ομάδα που αναφέρεται στο προάστιο, όταν ακόμα έφερε το παλιό όνομα «Ποδαράδες», είναι ο Παμμικρασιατικός Σύνδεσμος Νέων, ο οποίος τον Ιούνιο του 1926 προσκάλεσε σε αγώνα τον Αθλητικό Σύλλογο Κηφισιάς από τον οποίο ηττήθηκε με 0-2. Από το προσφυγικό σωματείο ξεχώρισαν ο αρχηγός Συμεωνίδης και ο τερματοφύλακας Γιαμπάνης (εφ. Αθλητικός Κόσμος, 7/6/1926).

Ο Πανιώνιος Α.Ο. Ν. Ιωνίας (1930-1934)

Αθλητικός Τύπος
23-11-1932

Το 1930 ιδρύθηκε ο «Πανιώνιος Αθλητικός Όμιλος Ν. Ιωνίας», από τους φιλάθλους Δημ. Τραβασάρο, Παπαδανιήλ, Βαρδουλάκο, Πετρίδη και Πατεράκη. Το Νοέμβριο του 1932 είχε αναπτυχθεί πλήρως, με πρόεδρο τον Ι. Γεωργιάδη. Είχε ευπρεπή γραφεία και λέσχη στην οδό Μικράς Ασίας 21, δύο πλήρεις ομάδες ποδοσφαίρου ενώ σχεδίαζαν να ιδρύσουν τμήματα στίβου, αθλοπαιδιών και εκδρομών. Αγωνιζόταν με άλλες ανεξάρτητες ομάδες της περιοχής και είχε πετύχει μερικές εντυπωσιακές νίκες, όπως: 2-0 τον Ατρόμητο Καλογρέζας, 4-0 το Δικέφαλο Περισσού, 3-1 το Θρίαμβο Σαφραμπόλεως, 6-0 τον Ολυμπιακό Σαφραμπόλεως κλπ. Την Α΄ ομάδα αποτελούσαν οι: Πετρίδης Ι, ΙΙ, Βαρδουλάκος, Μιχαηλίδης, Τσεσμελής, Παπαδανιήλ, Τραβασάρος, Πατεράκης, Παπαδόπουλος, Βασιλειάδης, Τζανής. Στη Β΄ ομάδα αγωνίζονταν οι Γαλατιανός Ι, ΙΙ, Προύσαλης, Τσεσμελής, Χατζηβασιλείου, Ποιμενίδης, Αποστόλου, Σαλεπλίδης, Καραμπάτσος, Τραβασάρος ΙΙ, Δρουτσόγλου (εφ. Αθλητικός Τύπος, 23/11/1932).

Το καλοκαίρι του 1933, στο πρωτάθλημα ανεπισήμων σωματείων της εφημερίδας «Αθλητικά Χρονικά», δημιουργήθηκε ξεχωριστός όμιλος Νέας Ιωνίας, οι αγώνες του οποίου διεξάγονταν στο εκεί γήπεδο. Σε αυτόν μετείχε και ο Πανιώνιος, στην ενδεκάδα του οποίου αναφέρονται οι παλιοί παίκτες: Τραβασάρος Ι, ΙΙ, Παπαδόπουλος και οι νέοι: Παυλής (τερματοφύλακας που μετέπειτα έκανε καριέρα στην ΑΕΚ ως τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια), Σταύρος Βελκόπουλος (σπουδαίος αθλητής στίβου του ΠΑΟ στους δρόμους από 800 ως 5.000μ και στον ανώμαλο δρόμο, πρωταθλητής Ελλάδας και βαλκανιονίκης), Σπυρίδης (έκανε καριέρα στην ΑΕΚ, με την οποία αναδείχθηκε πρωταθλητής Ελλάδος το 1939), Κρητικάκης, Τσολίδης, Σταυριανίδης, Κούκας, Γκιόκας. Μια ομάδα παλιών παικτών του Πανιωνίου (Πετρίδης Ι, ΙΙ, Πατεράκης) είχε αποχωρήσει και με την προσθήκη νέων παικτών είχαν δημιουργήσει την ομάδα Ελπίς Ν. Ιωνίας. Μάλιστα στον μεταξύ τους αγώνα αναδείχθηκαν ισόπαλοι 1-1 (εφ. Αθλητικά Χρονικά, 28/8/1933).

Ο  Πανιώνιος Α.Σ. «Ελπίς» Ν. Ιωνίας (1934-1947)

Αθλητικός Χρόνος, 3 Οκτωβρίου 1934

Τον Οκτώβριο του 1934 οι δύο σύλλογοι είχαν ξαναενωθεί υπό το όνομα «Πανιώνιος Αθλητικός Σύλλογος η ‘‘Ελπίς’’ Ν. Ιωνίας», τα γραφεία του οποίου ήταν στην οδό Μ. Ασίας 50. Ο ενιαίος σύλλογος εκτός από ποδοσφαιρική ομάδα, διατηρούσε και αθλητικό τμήμα και στις 7 Οκτωβρίου τέλεσε τους Α΄ αθλητικούς αγώνες στο γήπεδο του Ομίλου Φιλάθλων Ιωνίας, παρουσία του δημάρχου της πόλης και των επισήμων αρχών. Στους αγώνες πολυνίκης αναδείχθηκε ο Άγγελος Κόβας με τρεις νίκες (400, 800, 1500μ). Στα 100μ νικητής ήταν ο Π. Πετρίδης και στα 5.000μ ο νεαρός Βασίλης Κουσίδης, ο οποίος  άφησε υποσχέσεις για το μέλλον (εφ. Αθλητικός Χρόνος, 3 και 10/10/1934). Πράγματι, ο Κουσίδης, ως αθλητής της ΑΕΚ, πρωταγωνίστησε για πολλά χρόνια στους δρόμους αντοχής. Αναδείχθηκε πανελληνιονίκης το 1938 και δεύτερος το 1937 στο μαραθώνιο, δύο φορές πρωταθλητής Ελλάδος ανωμάλου δρόμου στο ομαδικό με την ΑΕΚ (1937, 1946), μία φορά δευτεραθλητής (1950) ενώ υπήρξε μέλος της εθνικής ομάδας στίβου.

Η ποδοσφαιρική ομάδα του ενιαίου συλλόγου μετείχε στο πρωτάθλημα της Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου Ανεξαρτήτων Σωματείων Αθηνών (ΟΠΑΣΑ) 1934-35. Την αποτελούσαν οι παίκτες: Καρεκλίδης, Τσιράκογλου, Πετρίδης Ι, ΙΙ, ΙΙΙ, Τζινιέρης, Λεοντιάδης, Πατεράκης, Λαζαρίδης, Κρητικάκης, Γεωργιάδης. Κάποιοι άλλοι (Παυλής, Βελκόπουλος και Σπυρίδης) είχαν μετακινηθεί στον Απόλλωνα Ν. Ιωνίας, επίσης μέλος της ΟΠΑΣΑ. (εφ. Αθλητικός Χρόνος, 28/2/1935).



Αθλητικός Χρόνος
28-2-1935



Πανιώνιος Νέας Χαλκηδόνας (1935): Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στις ομάδες που μετείχαν στο πρωτάθλημα ανεξαρτήτων του 1935 αναφέρεται και ο «Πανιώνιος Ν. Χαλκηδόνας», για τον οποίο δεν έχουμε άλλα στοιχεία.

Ο Πανιώνιος Α.Σ. Ελπίς παρέμεινε ενεργός, πάντα ως ανεξάρτητος σύλλογος, μέχρι το 1947, συνεχίζοντας να μετέχει κάθε χρόνο στο πρωτάθλημα ανεξαρτήτων. Όμως, όλο και πιο συχνά αναφερόταν ως Π.Α.Σ. Ελπίς Ν. Ιωνίας ή σκέτο Ελπίς, με αποτέλεσμα να «κρύβεται» η επωνυμία «Πανιώνιος». Στο μεταξύ εντάχθηκαν στην ΕΠΣΑ ο Απόλλων Ν. Ιωνίας το 1937 (εφ. Αθλητικό Βήμα, 2/5/1938), που μεταπολεμικά ονομάστηκε Α.Ε.Ν. Ιωνίας και η Ελευθερούπολη το 1939. Οι δύο σύλλογοι απορροφούσαν τους καλύτερους ποδοσφαιριστές του Πανιωνίου και των λοιπών ανεξάρτητων σωματείων της περιοχής.

Μεταπολεμικά, ο Πανιώνιος-Ελπίς πρωτοαναφέρεται το 1945, στον πανηγυρικό αγώνα που δόθηκε για την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου στο γήπεδο Ν. Ιωνίας ανάμεσα στη Μικτή Επισήμων συλλόγων Ν. Ιωνίας (Α.Ε.Ν. Ιωνίας/Α.Ε. Ελευθερούπολης) και τη Μικτή Ανεξαρτήτων συλλόγων της πόλης (Πανιώνιος-Ελπίς/Νίκη Περισσού/Καλογρέζα/Σαφράμπολη). Με τους ανεξάρτητους έπαιξε και ο τερματοφύλακας Παυλής που ήταν πλέον παίκτης της ΑΕΚ και οι: Καραγκιαούρης Ι, ΙΙ, Δοξόπουλος, Πολένας, Μακρόπουλος, Κορωναίος, Μιχελής, Μιχαηλίδης, Νησιάδης, Αϊβαζίδης (εφ. Αθλητική Ηχώ, 18 και 29/10/1945).

Το καλοκαίρι του 1947 ο Πανιώνιος-Ελπίς Ν. Ιωνίας και η Ελευθερούπολη, «κοινή συναινέσει», αποφάσισαν  να ενωθούν υπό την επωνυμία «ΑΕ Ελευθερουπόλεως-Ελπίς Ν. Ιωνίας» (εφ. Αθλητική Ηχώ, 3/7/1947). Έτσι η λέξη Πανιώνιος σβήστηκε από το όνομα των συλλόγων της συνοικίας. Στο ΔΣ του νέου συλλόγου μετείχαν παλιοί αθλητές του προπολεμικού Πανιωνίου, όπως οι Τραβάσαρος, Πετρίδης, Σταυρίδης, Σπυριδάκης κλπ.

Ο Πανιωνικός Α.Ο. Ν. Ιωνίας (1965-1967)

Αθλητική Ηχώ, 10 Ιουνίου 1965

Μια ακόμα προσπάθεια να συγχωνευτούν όλα τα σωματεία της πόλης, τόσο τα παλιά (Ελευθερούπολη, Ν. Ιωνία) όσο και τα νεώτερα που είχαν στο μεταξύ δημιουργηθεί (Σαφράμπολις, Καλογρέζα, Νεάπολις, Αλσούπολις), έγινε τον Ιούνιο του 1965 με πρωτοβουλία του δημάρχου της πόλης Γιάννη Δομνάκη. Προτάθηκε η ονομασία «Πανιωνικός Αθλητικός Όμιλος», με προοπτική να επεκταθεί και σε άλλα αθλήματα (στίβο, μπάσκετ, βόλεϊ κλπ). Θα έπαιρνε τη θέση του σωματείου που ήταν στην ανώτερη κατηγορία, ενώ οι παλιοί σύλλογοι θα παρέμεναν ως φυτώρια του ενιαίου (εφ. Αθλητική Ηχώ, 10/6/1965). Η Καλογρέζα που μετείχε στη Β΄ Εθνική δεν συμφώνησε. Η Σαφράμπολη, που μόλις είχε υποβιβαστεί στην Α΄ ΕΠΣΑ, συμφώνησε να τροποποιήσει το καταστατικό της και να μετονομαστεί σε Πανιωνικό. Οι υπόλοιποι σύλλογοι συνυπέγραψαν συμφωνία να της παραχωρήσουν τους καλύτερους παίκτες τους. Ο Πανιωνικός ιδρύθηκε με πρόεδρο το Δήμαρχο Ν. Ιωνίας και απέκτησε την ιδιοκτησία του γηπέδου που ονομάστηκε γήπ. Πανιωνικού. Όμως, η Σαφράμπολη αποχώρησε από τη σύμπραξη, όταν ανακοινώθηκε πως μπορούσε να μετάσχει στη νεοσύστατη Γ΄ Εθνική (ή Ερασιτεχνική Β΄ Εθνική, όπως ονομάστηκε). Έτσι η συγχώνευση δεν προχώρησε, με αποτέλεσμα ο Πανιωνικός να μείνει μετέωρος και να δηλώσει συμμετοχή στη Γ΄ ΕΠΣΑ. Το 1965-66 τερμάτισε 9^ος στο 2^ο όμιλο (επί 13 ομάδων) με 20β (24-32 γκολ). Το 1966-67 πήρε τον τίτλο του ομίλου με 31β (26-10 γκολ) και προκρίθηκε στην τελική φάση.

Συγχωνεύσεις και επανιδρύσεις

Το καλοκαίρι του 1967 η χούντα επέβαλε σε πολλά σωματεία να συγχωνευτούν, ιδίως αν οι διοικήσεις τους ήταν αριστερών φρονημάτων. Στη Ν. Ιωνία οι δυνατές ομάδες Σαφράμπολη και Καλογρέζα δημιούργησαν τον Ίκαρο που τοποθετήθηκε στην Α΄ ΕΠΣΑ αλλά ανέβηκε, έκανε μια αξιόλογη πορεία στην Β΄ Εθνική και παρά λίγο να ανεβεί και στην Α΄ Εθνική. Μια δεύτερη συγχώνευση έγινε για τις δυο ομάδες της Α1 «ΑΕ Ελευθερούπολη» και «ΑΕ Ν. Ιωνίας», από την οποία δημιουργήθηκε η «Ελπίς Ν. Ιωνίας» (είχαμε αναβίωση του ονόματος του προπολεμικού σωματείου)  που τοποθετήθηκε στην Β΄ ΕΠΣΑ και αργότερα αγωνίστηκε και στην Α΄. Δεν θίχτηκαν η Νεάπολη που βρέθηκε στη Β΄ κατηγορία και η Αλσούπολη που παρέμεινε στην Γ΄ (συνεχίζει μέχρι σήμερα και το 2012-13 αγωνίστηκε στον Β3΄ όμιλο της ΕΠΣΑ). Ο Πανιωνικός εξαφανίστηκε από το χάρτη. Δεν ήταν δυνατόν η χούντα να αφήσει σε λειτουργία ένα σωματείο, του οποίου πρόεδρος ήταν ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Δομνάκης, γνωστό στέλεχος της ΕΔΑ. Προφανώς, οι ποδοσφαιριστές του εντάχθηκαν στα άλλα σωματεία της συνοικίας.

Με την πτώση της χούντας ο ποδοσφαιρικός χάρτης της συνοικίας άλλαξε ξανά, αφού επανιδρύθηκαν η Καλογρέζα και η ΑΕ Ελευθερούπολης (συνεχίζει μέχρι σήμερα και το 2012-13 αγωνίστηκε στον Β2΄ όμιλο της ΕΠΣΑ). Το 1976 επανήλθε η ιδέα της συγχώνευσης. Η Ελπίς μετονομάστηκε σε Όμιλο Φιλάθλων (Ο.Φ.Ν. Ιωνίας), στον οποίο το 1978 αφομοιώθηκε και ο παρηκμασμένος Ίκαρος, αλλά η πολυδιάσπαση παρέμεινε ως το 2001. Τη χρονιά αυτή το ώριμο πλέον όραμα της συγχώνευσης έγινε πράξη. Ο ΟΦΝΙ, η Καλογρέζα και η Νεάπολη συνενώθηκαν κι έφτιαξαν τον ΑΟ Νέας Ιωνίας, που κατάφερε να ανέβει στη Δ΄ Εθνική, στην οποία αγωνίζεται σταθερά επί δέκα χρόνια (2003-2013), ενώ τη σεζόν 2013-14 θα παίζει στη νέα Γ΄ Εθνική ερασιτεχνική.

Θοδωρής Μπελίτσος

Μάιος 2013

Πηγές:

Αρχείο εφημερίδας «Αθλητική Ηχώ»

Αρχεία εφημερίδων Βουλής των Ελλήνων

Νίκου Νικολαΐδη, «Απ’ τη Γ΄ Εθνική στο Περιφερειακό (1965-2012)»

Ιστοσελίδα ΕΠΣΑ